Deze stoere krachtpatsers versterken de dijk om Marken

Het uitzicht over Gouwzee en Markermeer vanaf de West- en Zuidkade wordt al enige tijd gedomineerd door een aantal schepen. Ze dragen bij aan de dijkversterking van Marken. Maar wat voor schepen liggen er precies en wat is hun functie?

Aannemerscombinatie Hof op Marken (CHoM) is, net als eerder in 2024, druk bezig met het aanbrengen van zand. Een schouwspel waarbij zwaar materieel langzaam voortbeweegt langs de dijk. Aangezien de werkzaamheden zich voornamelijk op het water voltrekken, hebben de Markers en bezoekers maar weinig weet van wat die stoere krachtpatsers daar doen. Daarom stellen we ze hier graag even aan u voor.

Driemansformatie
Wie vanaf het kruinpad over het water naar de werkzaamheden kijkt, ziet in de achterhoede een aantal schepen dicht bij elkaar liggen. Dit zijn afwisselend onder andere de transportschepen Grinza 6 en 7, het kraanschip/overslagschip Willem Antonia en mengschip de VW9. Een driemansformatie die ervoor zorgt dat er zand voorradig is en dat het de juiste samenstelling heeft.

De Grinza 6 en 7 zijn binnenvaartschepen die om en om naar verschillende locaties zoals Lelystad varen om daar grote vrachten zand op te halen. Waarom daar helemaal, vraagt u zich misschien af. Dat heeft te maken met de structuur van het zand. Het zand dat daar beschikbaar is, is wat grover, waardoor het beter water doorlaat en daarmee geschikter is voor een instabiele veenbodem als op Marken. Maar daarover later meer.

Zodra het transportschip is gearriveerd, schurkt zij zich tegen het kraanschip aan. Met een grote grijper verplaatst dit overslagschip het zand naar mengschip VW9, die aan de andere kant van het kraanschip ligt.

Computergestuurd
Op de VW9 voegen medewerkers van de aannemerscombinatie CHoM geheel computergestuurd water toe aan het zand, net zoveel tot het mengsel de juiste samenstelling heeft voor verder transport.

Via een lange drijvende leiding pompt het mengschip vervolgens het water-zandmengsel naar de sproeiponton, de VW37 Omega. De sproeiponton is te herkennen aan een lange arm met aan het eind een sproeier. Zodra het zandmengsel aan boord is, brengt de sproeier de zandlagen aan. Software aan boord van de Omega weet precies hoeveel zand het waar moet sproeien.

Voor de klus in Marken moest de arm van deze sproeiponton verlengd worden tot 16 m. In de buurt van de wal is het Markermeer te ondiep waardoor het schip niet dichtbij genoeg kon komen.

En dan varen er ook nog vaak kleinere scheepjes, zoals de Energie. De rol van deze scheepjes is die van vliegende keep, zoals zorgen dat personeel aan boord komt en dat daar voorraad eten en brandstof is. Dat is nodig, omdat sommige medewerkers op de schepen blijven slapen. Meestal ziet u de MultiCat Feniks. Die fungeert als trekker als er bijvoorbeeld een ponton een stukje moet opschuiven.

Na elke nieuw aangebrachte laag vaart er nog een kleine peilboot langs de kust om die te meten. Met een multibeam peilt het of er overal de gewenste hoeveelheid zand ligt. De eerste zandlaag fungeert als fundament voor het vervolg van de dijkversterking, die de komende jaren in ongeveer negen lagen van elk ongeveer 50 cm dik wordt opgebouwd tegen de bestaande dijk aan.