De gemeente Waterland moet onmiddellijk stoppen met het controleren van afvalcontainers van inwoners om te kijken of huisvuil wel goed gescheiden wordt. Dat vindt de meerderheid van de lokale politiek: „Het past een overheid niet om te snuffelen in het afval van haar burgers”, zeggen WaterlandNatuurlijk, VVD en CDA in de Waterlandse gemeenteraad.
Vorige week kondigde de gemeente aan dat boa’s en medewerkers van afvalinzamelaar Remondis de komende weken afvalcontainers van inwoners gaan controleren op de inhoud. Reden is dat volgens de gemeente dat veel mensen nog steeds hun afval niet goed genoeg scheiden: er zit restafval tussen het GFT en andersom, oud papier tussen het plastic en glas en plastic verdwijnen in het restafval. En batterijen, klein chemisch afval (KCA), elektrische apparaten en stenen zit tussen het gewone afval.
„Afval in de verkeerde afvalbak kost onnodig geld en tijd”, aldus de gemeente. „Wanneer het afval niet goed van elkaar wordt gescheiden, betekent dat vervuiling van afvalstromen: afkeur van hele vrachten met als gevolg hogere verwerkingskosten, hogere CO2 uitstoot en verspilling van grondstoffen.”
Om daar verandering in te brengen vinden er de komende weken steekproefsgewijs controles plaats door boa’s van de gemeente en medewerkers van Remondis. Als ze containers aantreffen waarvan het afval niet goed is gescheiden, kan het zijn dat de bak niet geleegd wordt en een sticker krijgt met daarop de reden waarom.
Overlast
Dat gaat de politici van WaterlandNatuurlijk, VVD en CDA te ver, zeggen zij in een reeks vragen over de actie aan het college. „Het niet legen van een mini-container zal in veel gevallen leiden tot overlast voor de gebruiker daarvan. Hoe garandeert het college dat die gebruiker niet de dupe wordt van gedrag van derden? Met andere woorden: wat als een derde afval in een niet daarvoor bestemde mini-container deponeert, terwijl die bijvoorbeeld klaar staat om geleegd te worden?”
Verder stellen de fracties: „Als een restafval- of PMD-container niet geleegd wordt, kan het zijn dat de gebruiker vier weken moet wachten tot hij zijn afval opnieuw kan aanbieden. Er wordt al veel geklaagd over stank en ongedierte die het gevolg zijn van de lage leegfrequentie van de bakken, met name in de warmere maanden. Waarom is ervoor gekozen deze actie in de zomer uit te voeren?”
Los van ongemak en overlast, vinden de partijen het totaal ongepast dat afval van burgers wordt doorzocht: „In het kader van de privacy past het een overheid niet om te gaan snuffelen in het afval van haar burgers”, zeggen ze. De indieners van de set vragen wil dat de gemeente onmiddellijk de controle afblaast, of in elk geval staakt totdat de gemeenteraad er in september over kan debatteren.
Honderd kilo
De drie partijen vragen zich ook af of de actie van de gemeente juridisch wel in de haak is omdat niet het afval van alle inwoners kan worden gecontroleerd. Het kan alleen bij inwoners die zelf hun afval aan de weg zetten om te worden opgehaald. Op een aantal plekken in Waterland gebeurt dat niet en brengen mensen het afval zelf weg naar ondergrondse containers. Daarbij is niet te controleren wie welke afvalzak met welke inhoud in de container gooit.
Waterland heeft jaren geleden als doel geformuleerd om de hoeveelheid restafval flink te beperken, onder meer door inwoners te stimuleren om papier, blik, plastic en gft gescheiden aan te bieden. De hoeveelheid restafval moest worden teruggebracht tot maximaal honderd kilo per jaar per inwoner. Recente cijfers over de afvalscheiding ontbreken, maar eerder werd duidelijk dat de doelstelling lang niet gehaald is: in 2020, het jaar waarin het maximum van honderd kilo restafval per inwoner bereikt had moeten zijn, was de werkelijke hoeveelheid restafval nog 165 kilo.